Bireysel iş hukuku 4. ünite özeti

iş sözleşmesinden doğan borçlar

 

İşçinin iş sözleşmesinden doğan borçlarım listelemek

îş sözleşmesi iki tarafa borç yükleyen karşılıklı bir sözleşmedir. Bu sözleşmede hem işçinin hem de işverenin bazı borçları bulunmaktadır. İşçinin iş sözleşmesinden doğan başlıca borcu iş görme borcudur. Bu borç gereğince işçi işi bizzat yeri­ne getirmekle yükümlü olduğu gibi, işi yerine getirirken de özenle davranmak zorundadır. Bu­nun dışında, işçinin sadakat borcu, teslim ve he­sap verme borcu, düzenlemelere ve talimata uy­ma borcu bulunmaktadır.

Tarafların borçları kanunların emredici hükümle­ri ile düzenlendiği gibi, sözleşmelerle de kanun­ların emredici hükümlerine aykırı olmamak üze­re tespit edilebilir, somutlaştırılabilir.

 İşçinin iş sözleşmesinden doğan borçlara aykırı davranmasının hukuki sonuçlarını tartışmak.

İşçi, iş sözleşmesinden doğan borçlarını yerine getirmediği takdirde iş sözleşmesinin işveren ta­rafından fesih edilmesi olanağı bulunmaktadır.

İşverenin iş sözleşmesinden doğan borçlarını sıralamak

İşverenin iş sözleşmesinden doğan en önemli borcu ücret ödeme borcudur. Ücret, işçinin çalış­masının karşılığında işverence asgari ücretten az olmamak kaydıyla ödenmek zorunda olan bir miktar paradır. Temel kural ücretin işçinin çalış­masının karşılığı olmakla birlikte, Kanunda belir­tilen durumlarda, herhangi bir çalışma olmasa dahi işçi ücrete hak kazanabilir. İşverenin iş söz­leşmesinden doğan bir diğer borcu, işçiyi gözet­me borcudur. Bu borç, işçinin kişiliğinin korun­masını ve iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasını gerektirir. Bundan başka, işveren eşit davranma borcunada uygun davranmak zorundadır.

İşverenin iş sözleşmesinden doğan borçlara aykırı davranmasının hukuki sonuçlarını tartışmak.

. İşverenin iş sözleşmesinden doğan borçlara ay­kırı davranması hâlinde birtakım hukuki ve ce­zai yaptırımlar uygulanması gündeme gelir. Bu yaptırımlar; idari para cezaları olabileceği gibi, tazminat veya sözleşmenin sona erdirilmesi de olabilir.